سنگ نبشته ساسانی سَر مشهد کازرون می میرند - مجله سرگرمی

اما شاید بدترین درد سنگ نبشته پهلوی سَر مشهد در شهرستان کازرون را بتوان بی تفاوتی و رسیدگی نکردن مسوولان و مدیران فرهنگی به ویژه سرپرست اصلی آثار تاریخی فرهنگی کشور یعنی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دانست. کمبود بودجه و نیروی کار در وزارت میراث فرهنگی سبب شده است تا بیشتر یادگارهای تاریخی فرهنگی کشور در خطر نابودی و حذف قرار گیرند. از سویی، به اَنگیزه کمبود بودجه در وزارتخانه میراث فرهنگی که موضوع بسیار مهمی است، سبب شده تا مدیران و مسوولان این وزارتخانه نتوانند تصمیم گیری های درستی در رابطه با پاسداری و نگهداری یادگارهای تاریخی فرهنگی داشته باشند و بیشتر مدیران و مسوولان میراث فرهنگی در استان ها سرگرم کاغذبازی های اِداری و چانه زنی با دیگر نهادها و اُرگان های دولتی همانند شهرداری باشند. در فَرجام نیز، این آثار تاریخی فرهنگی ارزشمند و تکرارناپذیر کشور است که یکی پس از دیگری از چهره تاریخ پاک و برای همواره از صفحه روزگار حذف خواهد شد. و من و تو نیز، تنها باید بیننده نابودی یادگارهای گذشتگان پاک سرشت خویش باشیم و در خاتمه با اَفسوس و دریغ از ویرانی آن ها یاد کنیم و داستان تکراری نابودی آثار تاریخی فرهنگی هم چنان دنباله دارد و به گفته ای روز از نو، روزی از نو.

شعار زیبا گردشگری، تنها دستاورد مدیران برای حفظ آثار تاریخی!

اما سخن درخُور نگرش آن است که، چند سالی است در میان مدیران و مسوولان فرهنگی کشور شعار گردشگری باب شده و در همه نشست ها، هَمایش، سخنرانی و گفت وگوها، شعار دل نشین و زیبای گردشگری سر داده می گردد، ولی هیچ تاثیر شایسته و مناسبی تا کنون برای گردشگری و میراث فرهنگی کشور، آن گونه که باید رُخ نداده و به پاسداشت و نگهداری بهتر آثار تاریخی فرهنگی بیرون از شهرها نیانجامیده است.

این دشواری ها درحالی روی می دهدکه با اَندکی هوشیاری و نگاهی به دنیا پیرامونی و تجربه دیگرکشورها در می یابیم که نخستین و مهم ترین نکته درگردشگری پایدار، پاسداشت و نگهداری از زیست بوم، جنگل،کوه ها، رودها و مهم تر از همه، یادگارهای تاریخی و فرهنگی کشور است که با مدیریت درست و نگاهی ژرف (:عمیق) و دلسوزانه به همراه مهر به میهن (که باید در تک تک همه مدیران کشور نهادینه باشد) می توان اَفزون بر نگاهداشت این ارزش ها، سود و بهره فراوانی نیز به دست آورده وکشور را از رکود مالی نجات داد. و این مهم تا هنگامی که همه نهادها، اُرگان ها و به ویژه نمایندگان مجلس به آن ورود پیدا نکنند، به دست نخواهد آمد. از همین روی، تنها شعار زیبای گردشگری سَر دادن از سوی مسوولان و مدیران فرهنگی کشور و ارایه آمارهای غیرکارشناسی، نه تنها دردی را درمان نخواهد کرد، بلکه سبب هدر رفت سرمایه های اصلی کشور که همان جوانان و توانایی آن ها بوده، خواهد شد.

اما کارشناسان و کُنش گران میراث فرهنگی نیز بارها و بارها به رَوند بسیار بد نگهداری و پاسداری از یادگارهای تاریخی فرهنگی کشور هُشدار داده و خواهان رسیدگی و توجه بیشتر مسوولان میراث فرهنگی شده اند. با این همه، هم چنان بیننده دست اَندازی، آسیب رسانی و نابودی آثار تاریخی و فرهنگی کشور هستیم.

سنگ نبشته پهلوی سَر مشهد، صندلی ویژه ای نزد زبان شناسان دارد

سنگ نبشته پهلوی نامدار به سَر مشهد در شهرستان کازرون که از آن با نام عظیم ترین سنگ نبشته ساسانی ایران نام می برند، یکی از مهم ترین و ارزشمندترین نگاشته های تاریخی فرهنگی و باستانی کشور است که نزد باستان شناسان و زبان شناسان دارای اَرج ویژه ای است و از دیدگاه تاریخ اجتماعی و سیاسی و آیینی دوره ساسانیان قابل آنالیز بوده و صندلی بسیار بالایی نزد کارشناسان اَمر دارد.

شهرزاد اَسدی، زبان شناس و استاد دانشگاه پیش تر درباره سنگ نبشته پهلوی سَر مشهد به اَمرداد گفته است: سنگ نِبشته هایی که از زمان باستان برجای مانده اَند از ارزش زبان شناسی ویژه ای بهره مند هستند. زیرا در هنگامی نگاشته شده اند که زبان مورد نظر، پویا و مورد بهره بوده است. از این گذشته، سرچشمه های (:منابع) خوبی برای آگاهی رسانی تاریخی در زمینه های گوناگون به شمار می فرایند

این کارشناس اَرشد زبان های باستانی و فرهنگ ایران در دنباله سخنانش گفته است: چهار سنگ نبشته ای که از کَرتیر، موبد عظیم ساسانی برجای مانده، درگروه سنگ نبشته های دولتی به شمار می رود. کَرتیر هم زمان با شش پادشاه از اَردشیر بابکان تا نَرسی یا نرسه بوده و نوشتارهایش را در زمان اوج قدرتش یعنی در زمان پادشاهی بهرام دوم در نقش قهرمانان (رجب)، نقش رستم، سازه نامدار به کعبه زرتشت و سَرمشهد کازرون و پیرامون موضوعی مشترک، نگاشته است. بنا به دیدِ زنده یاد اَحمد تفضلی، سنگ نبشته سَرمشهد کازرون، کهن ترین آن ها و نگارش اصلی است.

بانو اَسدی اَفزوده است: موضوع های مطرح شده در سنگ نبشته پهلوی سَر مشهد بر این پایه اَند، یادکرد فهرستی از استان های (:ایالات) ایران و سرزمین هایی که در زمان شاهپوریکم سر به قدرت ایران سپرده اند.تلاش موبدکَرتیر برای ماندگاری آیین مَزدیَسنا (زرتشتی) در قلمرو ساسانی و دفاعش از این آیین در برابر رِخنه دیگر آیین ها و در خاتمه گزارش (:توضیح) معراج او به آسمان (که به گونه نُمادین بوده) است.

این اُستوره شناس درباره ارزش سنگ نبشته پهلوی سَر مشهد به اَمرداد گفت: برآوردی از سخنان یادشده به روشنی بیانگر ویژه بودن و ارزشمندی این سنگ نبشته است. زیرا که سندی بسیار مهم و با ارزش درباره آگاهی از شرایط آیینی و مرزهای سیاسی آن روزگار است که هرکدام در صندلی خود، سرنخ هایی ارزشمند را برای کَنکاش زمینه های یاد شده به دست می دهد.

وی در خاتمه به پاسداری و نگهداری و رفع کردن دشواری ها و آسیب های وارده به این یادگار تاریخی فرهنگی ارزشمند پافشاری می نماید.

یک کارشناس بازسازی: باید هرچه زودتر تمهیداتی را برای سنگ نبشته پهلوی سَر مشهد اندیشید.

در زمینه نگهداری بهتر و دشواری های سنگ نبشته پهلوی سَر مشهد یک دکترای بازسازی آثار، بناها و اَشیای تاریخی به اَمرداد گفت: شدت آسیب ها بر روی سنگ نبشته یادشده رو به اَفزایش است، مگر اینکه چاره اَندیشی هایی شتابنده (:تمهیداتی عاجل) برای آن فراهم گردد. یکی از کارهای مهم، مبارزه با عوامل بوتانیکی گیاهی و گُل سنگ ها است که هرچند مدت یک بار باید آن را ضدعفونی نموده تا از رشد و ریشه دوانیدن آن ها پیشگیری گردد.

سیامک علی زاده در دنباله سخنانش گفت: باید همه ترک ها و شکاف ها را با رزین و ترکیبی از مصالح همانند پرنموده تا از ورود هوا و رطوبت به درون شکاف ها پیشگیری گردد. زیرا این سوراخ ها و شکاف ها سبب رشد و پیشرفت فرسودگی در درون ساختار سنگ ها خواهد شد.

دکتر علی زاده در خاتمه اَفزود: پس از پاک سازی یادگاری نویسی ها و لکه های زنگ و بقایای گُل سنگ ها بر روی آن، سنگ نبشته را باید با مواد نگهدارنده (محافظ) تازه از ترکیبات نانویی که هیچ گونه تاثیر ظاهری و جانبی بر روی سنگ ندارد، بهره برد و تمیزکرد. این پوشش سبب نگهداری و حفظ نمای سنگ در برابر رطوبت، لکه ها، باران و غیره خواهد شد. ازسویی، باید هرچند مدت یک بار آن را از سرگرفت (:تجدیدکرد).

سنگ نبشته پهلوی سَرمشهد به درازای پنج متر و 20 سانت و پهنای دو متر و 70 سانت در بلندای (:ارتفاع) 25 متری از سطح زمین و درست بالای سر سنگ نگاره بهرام دوم جای گرفته است. این نبشته (:کتیبه) از دید اَندازه، عظیم ترین سنگ نبشته پهلوی ساسانی ایران به شمار می آید. سنگ نبشته پهلوی سَر مشهد در 58 رَج (:سطر) نگاشته شده است.

اَمرداد نوشت، سنگ نبشته پهلوی ساسانی و سنگ نگاره بهرام دوم در سَر مشهد کازرون به همراه یک دیگر در 20 بهمن ماه 1318خورشیدی و با شماره 336 به ثبت ملی رسیده است.

rugozar.ir: مجله روگذر: مجله اخبار گردشگری

fastnote.ir: یادداشت سریع: گلچین اخبار و مقالات روز